Van cầu chữ ngã hay còn gọi là van hơi, van cầu hơi nóng, van yên ngựa, van cầu dạng Tee, van điều tiết hơi, van điều tiết hai chiều,… chủ yếu sử dụng trong các hệ thống dẫn lưu chất dạng hơi, khí nóng, nước,…
Nó là một trong những sản phẩm van công nghiệp được dùng nhiều nhất hiện nay, nhờ điểm mạnh về độ bền, hoạt động tốt trong các điều kiện khắc nghiệt như áp lực lớn, nhiệt độ lưu chất cao…
Chức năng chính của van là hỗ trợ con người can thiệp vào trạng thái hoạt động của lưu chất, từ đó điều chỉnh dòng chảy đóng mở, điều tiết nhanh chóng, dễ dàng từ bên ngoài.
Mặc dù có phân khúc giá có phần cao hơn các loại van công nghiệp khác như van bi, van bướm, van cổng, van một chiều,… nhưng nó vẫn được dùng phổ biến. Bởi cấu tạo và thiết kế van hoạt động tốt trong các hệ thống đòi hỏi điều kiện làm việc khác biệt.
Sau đây, là bài tìm hiểu chi tiết về van cầu hơi chữ ngã, mời bạn cùng chú ý theo dõi!
Mô tả van cầu chữ ngã
Van cầu chữ ngã là một dạng van tiêu biểu thuộc dòng van cầu, van hơi. Tên gọi này được đặt theo đặc điểm bên ngoài của van, có hình dáng thiết kế khá giống với dấu ngã và hình yên ngựa. Đây cũng là cách gọi giúp ta dễ dàng phân biệt van này với van cầu bầu, van cầu xiên hay van cầu vuông góc.
Sản phẩm này được làm từ những chất liệu phổ biến như gang, thép WCB và inox (CF8). Về kiểu kết nối, ta sẽ chia chúng thành 2 loại chính là loại nối ren (thường là van có kích thước nhỏ, hoạt động trong môi trường áp lực thấp) và nối bích (ở van kích thước lớn từ DN50 trở nên).
Cấu tạo và cách hoạt động của van tương tự như các sản phẩm van hơi khác, điểm đặc biệt hơn là thiết kế thân van hình dấu ” ~ “.
Chúng có thể lắp đặt và sử dụng trong các hệ thống đơn giản thao tác bằng tay. Hoặc sử dụng trong các hệ thống tự động và bán tự động điều khiển nhờ cấp năng lượng điện/ khí nén.
Xem thêm : Van cầu bầu
Đặc trưng của van cầu hơi chữ ngã
So với các sản phẩm van công nghiệp khác trên thị trường, van cầu chữ ngã nổi bật với các đặc trưng riêng như :
- Van được sản xuất, phần thân đúc chắc chắn, đặc kín nên đáp ứng tiêu chuẩn là có độ kín cao, chống rò lưu chất tốt.
- Van hoạt động ổn định trong môi trường hơi, khí mà không lo về vấn đề hở van, rò lưu chất.
- Sản phẩm chịu được áp lực lớn, nhiệt độ cao, thích hợp với các hệ thống dẫn truyền lưu chất nhiệt độ cao, áp suất bên trong hệ thống lớn.
- Van có thiết kế trục thẳng đứng, nằm vuông góc so với hệ thống ống lắp đặt.
- Bộ phận đĩa van nằm ngang, hoạt động đóng mở lưu chất thông qua cơ chế nâng lên hạ xuống.
- Van cầu chữ ngã đặc trưng bởi khả năng điều tiết dòng chảy lưu chất tốt.
- Thiết kế thân van được chia làm hai nửa cao thấp khác nhau. Khi lưu chất đi vào thân sẽ đi từ vị trí thấp lên vị trí cao, quá trình này khiến dòng chảy bị tác động dẫn đến giảm áp lực so với ban đầu. Khi đó, áp suất dòng chảy đầu ra sẽ nhỏ hơn áp suất đầu vào.
- Thân van đúc đặc, dày dặn, chịu được va đập, độ bền cơ học cao.
Mục đích sử dụng van cầu hơi và ứng dụng
Van chữ ngã được nhiều khách hàng tin tưởng lựa chọn và lắp đặt ở các vị trí quan trọng trong hệ thống. Nó được dùng với mục đích :
- Hỗ trợ con người điều chỉnh, can thiệp làm thay đổi trạng thái chuyển dịch của dòng chảy bên trong các hệ thống ống khép kín.
- Thay thế van điều tiết để chi phối tốc độ và lưu lượng lưu chất khi đi qua van. Từ đó, kiểm soát dòng chảy lưu lượng tiêu chuẩn.
- Giảm bớt áp lực bên trong ống, phòng chống hiện tượng búa nước.
Van cung cấp các ứng dụng quan trọng như :
- Ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp, tham gia vào quá trình tiết lưu, tạo nguồn cấp lưu chất phục vụ sản xuất.
- Ứng dụng trong các hệ thống dẫn truyền lưu chất như nước, hơi, chất lỏng, hóa chất, dầu khí,…
- Van cầu chữ ngã được lắp đặt tại các hệ thống lò hơi, nồi hơi, hệ thống hơi nước nóng, hệ thống làm mát, hệ thống sưởi, sấy khô,…
- Chúng đóng vai trò quan trọng trong ngành khai thác và xử lý nhiên liệu xăng dầu, dầu khí, khí đốt, lọc hóa dầu, khí gas, khí nén,…
- Van cầu chữ ngã cũng được dùng nhiều cho máy bơm và máy nén.
- Nó tham gia vào các ứng dụng như ngành nước, quản lý hệ thống nước sạch, xử lý nước thải, xử lý khí thải công nghiệp, hệ thống thoát nước của lỗ thông hơi…
Cấu tạo & nguyên lý hoạt động của van hơi chữ ngã
Van hơi chữ ngã có nhiều điểm đặc biệt hơn so với các sản phẩm van công nghiệp hai chiều khác như van bướm, van bi, van cổng,… Sự khác biệt này được nhận thấy ngay ở cấu tạo và nguyên lý hoạt động của van.
Tiếp theo, chúng ta cùng phân tích một chút về cấu tạo và nguyên lý làm việc của van cầu chữ ngã nhé!
Cấu tạo van hơi nóng
Van cầu chữ ngã được cấu tạo từ các bộ phận chính, gồm có :
- Thân van : làm từ các chất liệu kim loại phổ biến hiện nay như gang, đồng, inox, thép đúc,… Đặc điểm chính của thân này là cứng rắn, có độ bền cơ học cao, chịu được va đập và nhiệt độ, áp lực,… Thân van cầu chữ ngã đặc biệt hơn các loại van khác, do thiết kế thân được chia làm hai nửa riêng biệt, ống đầu vào thiết kế thấp hơn với phần thân ống đầu ra lưu chất. Nhờ vậy, giúp hạn chế áp lực gây mài mòn đĩa chặn của van.
- Trục van : Nằm thẳng đứng, trục sẽ vuông góc với đường ống lắp đặt van. Trục này đa số làm bằng hợp kim thép không gỉ, bền và chịu áp lực tốt. Trục đóng vai trò là cầu nối liên kết đĩa chặn với bộ phận điều khiển (có thể tay quay, bộ điều khiển điện hay bộ truyền động khí nén).
- Đĩa chặn van : thường làm bằng hợp kim kim loại là inox (CF8), thiết kế đĩa chặn nằm ngang đồng thời song song với đường ống dẫn lưu chất. Đĩa van cầu chữ ngã đóng mở bằng cách nâng lên hạ xuống, và được cố định bằng trục ở phía trên. Với kiểu cấu tạo này, giúp đĩa van hạn chế tác động của áp lực (áp suất) dòng chảy gây mài mòn. Từ đó, nâng cao độ bền của đĩa chặn khi làm việc tại hệ thống áp lực cao.
- Đệm, gioăng làm kín : có công dụng nâng đỡ, đệm lót cho các bộ phận cần. Nó giúp giảm ma sát khi các bộ phận hoạt động. Ngoài ra, còn giúp lấp đầy các khe trống bên trong van, từ đó đảm bảo khả năng làm kín, ngăn cản lưu chất rò rỉ.
- Bộ phận điều khiển van : Đối với van cầu chữ ngã, ta có thể can thiệp làm van đóng mở theo ý muốn. Tất cả nhờ có bộ phận điều khiển này, nó có thể van tay quay vô lăng (ở dòng van cơ) hoặc bộ truyền động điện/ truyền động khí nén/ Piston khí nén (ở van điều khiển). Nó chính là công cụ giúp người sử dụng trực tiếp can thiệp vào trạng thái hoạt động của van, ở tại các hệ thống ống dẫn khép kín.
- Bộ phận hỗ trợ liên kết van với hệ thống : có thể là mặt bích hoặc các ren nối. Thông thường, van cầu chữ ngã kích thước DN50 và lớn hơn DN50 sẽ là kiểu kết nối mặt bích (tiêu chuẩn mặt bích DIN, BS, JIS, ANSI,…). Còn kiểu nối ren thường dùng cho hệ thống kích thước nhỏ và có áp lực làm việc không cao.
Nguyên lý hoạt động của van cầu chữ ngã
Van hơi nóng – van cầu chữ ngã hoạt động dựa vào cơ chế tác động của ngoại lực lên bộ phận điều khiển. Nếu là sản phẩm van cầu chữ ngã tay quay vô lăng, thì ta sẽ thao tác đóng mở tại van bằng cách chỉnh trực tiếp bộ phận tay quay.
Nếu bạn muốn mở van, hãy tiến hành xoay tay quay ngược chiều kim đồng hồ, ngược lại nếu đóng van thì xoay tay quay cùng chiều kim đồng hồ. Đối với sản phẩm này, bạn có thể dễ dàng hiểu và chỉnh van đóng mở theo ý muốn, tuy nhiên sẽ mất công sức để làm tay quay vô lăng xoay đúng hướng.
Với sản phẩm van cầu chữ ngã điều khiển điện hay van cầu chữ ngã truyền động khí nén, được gọi chung là van điều khiển, thì có nguyên lý làm việc phức tạp hơn. Khi đó, lực sinh ra để điều chỉnh van sẽ tạo bởi các năng lượng cấp cho bộ điều khiển.
Mỗi bộ điều khiển sẽ có cách thức làm việc riêng. Người vận hành cần được hướng dẫn cách sử dụng van cầu chữ ngã trước khi trực tiếp điều chỉnh. Tuy mỗi loại sẽ có cách hoạt động riêng, nhưng đều hướng tới mục đích đóng mở đĩa van, hay chính là điều khiển dòng lưu chất lưu thông một cách chủ động.
Ta có thể tóm gọn quá trình làm việc của van hơi nóng như sau :
Khi lực tác động vào bộ phận điều khiển ở van đủ lớn, sẽ làm trục van xoay. Trục van cầu chữ ngã xoay nhiều hay ít dựa vào lực tác động gây ra cho bộ phận điều chỉnh. Trường hợp, trục van xoay, nó sẽ chuyển động tịnh tiến nâng lên hạ xuống, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến đĩa van.
Đĩa van được nâng lên cao, rời khỏi vị trí ghế van, có nghĩa là van đang ở trạng thái mở, khe hở trong van được tạo ra, giúp lưu chất lưu thông. Còn nếu đĩa van chắn hoàn toàn tại cửa (ghế van và đĩa chặn tiếp xúc với nhau, được lót giữa bởi gioăng cao su), tức là van cầu chữ ngã đang đóng hoàn toàn, lúc này van đóng.
Phân loại van cầu chữ ngã
Van cầu chữ ngã được phân thành nhiều loại khác nhau, ta sẽ dựa trên các tiêu chí như chất liệu, kiểu kết nối để phân chia chúng. Dưới đây, là các sản phẩm van phổ biến, được khách hàng lựa chọn nhiều nhất.
Van hơi nóng inox
Van hơi nóng làm bằng inox được sử dụng trong nhiều hệ thống, nó có khả năng đáp ứng làm việc tại đa dạng hệ thống lưu chất. Chính vì vậy, đây là sản phẩm được nhiều nhà thầu hướng đến.
Tuy nhiên, nó cũng mắc phải hạn chế là giá thành cao hơn so với mặt bằng chung, cụ thể là giá bán sẽ cao hơn các sản phẩm van cùng kích thước, chức năng nhưng làm bằng gang, thép, đồng,…
Điểm mạnh của van cầu chữ ngã inox là :
- Đáp ứng làm việc trong nhiều hệ thống, bao gồm hệ thống dẫn – chứa nước sạch, nước thải, nước thô, hóa chất, xăng dầu, khí nén, khí gas, hơi nóng, hơi lạnh, hơi bão hòa,…
- Van có khả năng chống oxi hóa, chống rêu mốc, ngăn ngừa tình trạng ố vàng, gỉ séc (thường xảy ra ở các van làm bằng kim loại gang, thép, đồng…).
- Van có màu sắc sáng bóng đặc trưng, bền màu, có thể lắp đặt ở điều kiện trong nhà và ngoài trời.
- Đặc biệt, van cầu chữ ngã inox cũng được yêu thích bởi tính năng chịu nhiệt (lên đến ~250 độ C) và chịu áp lực / áp suất cao.
- Van có tuổi thọ sử dụng lâu dài, trung bình khoảng 5 năm, và có thể dài hơn nếu sử dụng trong hệ thống phù hợp và thường xuyên được kiểm tra bảo dưỡng.
Van yên ngựa gang
Van yên ngựa gang hay chính là van cầu chữ ngã thân gang, nó được mô tả như sau :
- Thân van đức hoàn toàn bằng gang, trọng lượng van cơ bản nặng hơn so với các loại van khác cùng kích thước.
- Van có độ bền cơ học cơ học khá tốt, nhưng không bền nếu sử dụng trong môi trường khác nghiệt và lưu chất có tính ăn mòn.
- Nếu không được bảo quản tốt, van cầu chữ ngã thân gang có thể bị oxi hóa dẫn tới ăn mòn, gỉ séc.
- Van có giá thành rẻ, phù hợp để dùng trong các hệ thống thường, như hệ thống dẫn nước sạch, nước thô, hơi nước nóng,…
- Nhiệt độ làm việc của van trong khoảng từ 0 – 120 độ C.
- Nếu lắp đặt van ở điều kiện ngoài trời thì cần trang bị thêm mái che, để hạn chế tác hại từ môi trường ảnh hưởng đến vòng đời sử dụng của van.
Van cầu thép
Van cầu thép là sản phẩm van được làm từ chất liệu thép, thép sẽ được dùng để đúc thân cho van. Điểm nổi bật của chất liệu thép này là khả năng chịu nhiệt tốt, và được đánh giá là một trong các loại van chịu nhiệt độ cao tốt nhất hiện nay.
Đặc trưng của sản phẩm van cầu chữ ngã thân thép WCB là :
- Làm việc tốt trong môi trường có nhiệt độ thấp và nhiệt độ cao (max ~400°C).
- Thân van đúc bằng thép, bên ngoài được mạ kẽm, giúp bảo vệ van khỏi các tác nhân gây hại, ảnh hưởng đến màu sắc và độ bền ban dầu của sản phẩm.
- Nó chủ yếu dùng trong các hệ thống chứa lưu chất nhiệt độ cao, chẳng hạn như hệ thống lò hơi, nồi hơi, nhiệt điện, nhiệt hóa, dầu nóng, hệ thống ống dẫn nước nóng,…
Van hơi chữ ngã nối ren
Van cầu chữ ngã nối ren chuyên ứng dụng trong các hệ thống có kích thước đường ống nhỏ, thường là DN25, DN32, DN15,… Với loại van này sẽ có đặc điểm :
- Kích thước van nhỏ, trọng lượng trung bình, khá nhẹ.
- Kiểu kết nối ren (ren trong).
- Van chủ yếu lắp đặt tại hệ thống có áp suất hoạt động dưới PN16.
- Khả năng chịu nhiệt và làm kín cũng hạn chế hơn so với van cầu chữ ngã kết nối mặt bích.
- Giá thành van rẻ, có nhiều loại như van thân đồng, thân inox, thân gang hoặc thân thép đúc.
Van cầu mặt bích
Van hơi mặt bích hay chính là van cầu chữ ngã mặt bích, nó dễ dàng nhận diện nhờ :
- Thiết kế mặt bích đúc liền với thân van, mặt bích có nhiều tiêu chuẩn khác nhau như JIS, BS, ANSI,…
- Van thường có kích thước lớn, trọng lượng nặng, khả năng làm kín vô cùng tốt.
- Kết cấu thân đúc đặc, chịu được các yêu cầu cao về áp lực, nhiệt độ, tính bền, tính năng chống rò rỉ,…
- Van cầu chữ ngã kết nối mặt bích mang đến sự chắc chắn và đảm bảo tính an toàn, bền vững.
- Tuổi thọ sử dụng van dài (thực tế còn phụ thuộc vào môi trường và cách sử dụng của khách hàng).
- Van có nhiều phân khúc giá khác nhau, người tiêu dùng có thể căn cứ vào đó để lựa chọn sản phẩm phù hợp.
Ưu điểm của van cầu hơi chữ ngã
Van cầu chữ ngã sở hữu các ưu điểm nổi bật, thu hút khách hàng :
- Van tạo điều kiện giúp dòng chảy đi qua nhanh chóng, an toàn, bảo vệ hệ thống ống sau van tránh các nguy cơ búa nước.
- Van có chức năng điều tiết, có thể thay thế van điều tiết chuyên dụng để điều chỉnh lưu lượng dòng chảy lưu chất tại hệ thống ống dẫn khép kín.
- Dải kích thước van lớn, có thể lắp đặt ở cả những hệ thống kích thước lớn, trung bình và nhỏ.
- Chất liệu van cũng đa dạng, nên phân khúc giá của van cầu chữ ngã cũng phong phú, đáp ứng điều kiện kinh tế của nhiều khách hàng và vốn của chủ đâu tư công trình.
- Van đáp ứng sử dụng tại nhiều môi trường và hệ thống khác nhau, bao gồm có môi trường nước, chất lỏng, hóa chất, khí, hơi nóng, xăng dầu, nhớt, khí gas,…
- Chu trình đóng mở van khá nhanh, nhất là ở các sản phẩm van cầu điều khiển điện hay khí nén.
- Thiết kế đĩa van nằm ngang, mang lại lợi ích lớn. Vừa giảm lực ma sát dòng chảy mài mòn đĩa van, lại hạn chế áp suất cao trong hệ thống gây ảnh hưởng đến đường ống nối tiếp phía sau.
- Nhìn chung, van cầu chữ ngã có thiết kế đơn giản, dễ vận hành và kiểm tra, bảo dưỡng. Điều này, cũng góp phần giảm thiểu rủi ro sự cố trong quá trình sử dụng và giúp đẩy nhanh công việc đạt năng suất cao hơn.
- Van cũng có khả năng ngăn chặn dòng chảy ngược, giúp đảm bảo quá trình vận chuyển lưu chất thêm nhanh nhạy, chính xác hơn.
- Đặc biệt, van cầu chữ ngã được đánh giá cao bởi khả năng chịu được áp lực, nhiệt độ cao, duy trì mức an toàn trong các hệ thống có áp suất lớn.
Lưu ý khi chọn và sử dụng van cầu chữ ngã
Không chỉ riêng van cầu chữ ngã, mà với bất kỳ sản phẩm nào bạn cũng cần lựa chọn kỹ lưỡng và tìm hiểu trước khi sử dụng. Điều này, giúp đảm bảo sản phẩm được chọn là phù hợp, đồng thời chắc chắn rằng quá trình sử dụng diễn ra an toàn, không có sai sót.
Để đạt được mục đích đó, bạn cần chú ý các vấn đề như :
- Chọn van đáp ứng nhu cầu sử dụng và có thông số kỹ thuật phù hợp với hệ thống.
- Dựa vào môi trường lưu chất để chọn van cầu chữ ngã có chất liệu phù hợp.
- Tùy vào mục đích sử dụng để chọn van cơ hoặc van điều khiển.
- Lắp đặt và sử dụng van ở vị trí phù hợp, ưu tiên chọn vị trí thuận tiện, dễ tiếp cận.
- Căn cứ vào tình trạng của van và thực tế sử dụng để lựa chọn thời điểm kiểm tra, bảo dưỡng van.
- Đọc kỹ hướng dẫn lắp đặt, sử dụng van, và có thể liên hệ với đơn vị phân phối để được tư vấn thêm các thông tin liên quan đến van cầu chữ ngã – van hơi nóng.
Báo giá van cầu chữ ngã – van cầu hơi
Van cầu hơi hiện nay có nhiều phân khúc giá khác nhau, tùy vào chất liệu, kiểu van, kích thước, thông số làm việc, kiểu cấu tạo,… để quyết định đến giá thành.
Bạn đang quan tâm đến sản phẩm van cầu chữ ngã, vui lòng liên hệ trực tiếp đến Công ty TNHH TM & XNK HT Việt Nam để được tư vấn, hỗ trợ đầy đủ, nhanh chóng.
Hiện nay, Công ty TNHH TM & XNK HT Việt Nam đang là đơn vị nhập khẩu và phân phối độc quyền nhiều sản phẩm van công nghiệp, thiết bị công nghiệp, thiết bị ngành nước, phụ kiện đường ống, công tơ nước,… bao gồm cả van hơi và van cầu chữ ngã.
Chúng tôi cam kết giá thành tốt nhất, chất lượng cao, hàng chính hãng, đã qua kiểm định và được bảo hành đầy đủ. Mọi thông tin chi tiết liên quan đến sản phẩm van công nghiệp – van cầu chữ ngã, quý khách hàng vui lòng gọi đến Công ty TNHH TM & XNK HT Việt Nam.
Xin trân trọng cảm ơn!
Xem thêm : Van cầu hơi dạng bầu