Xăng thơm

Xăng thơm là một trong những chất hóa học được sử dụng tương đối phổ biến trong các ứng dụng hiện nay như làm chất tẩy rửa, sản xuất, chế tạo sơn nước,…Vậy xăng thơm là gì? Chúng có chức năng như thế nào? Mùi của xăng thơm có độc không? Đây là thắc mắc chung của rất nhiều khách hàng về xăng thơm? Và để trả lời được những câu hỏi này thì xin mời quý bạn đọc cùng theo dõi bài viết dưới đây.

Thông tin chung về xăng thơm

Xăng thơm hay còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như xăng Nhật hoặc dầu chuối công nghiệp. Đây thực chất là một dạng chất lỏng trong suốt không màu, có hương thơm dễ chịu giống như mùi dầu chuối. Đặc điểm nổi bật của xăng thơm đó là tan chậm trong nước và rất dễ dàng bị thủy phân. Bên trong thành phần của xăng thơm có chứa dung môi Butyl Acetate và chúng hoạt động dựa trên quá trình thủy phân Butanol, axit axetic.

Trong hóa học, xăng thơm có công thức là C6H12O2.

Đặc điểm nổi bật của xăng thơm

• Xăng thơm mang mùi đặc trưng của mùi dầu chuối.
• So với những dòng xăng thông thường, thì xăng thơm khá lỏng và không có màu hoặc màu nhạt tựa trong suốt.
• Chúng có khả năng tan chậm trong nước nhưng lại dễ bị thủy phân.
• Xăng Nhật nặng hơn không khí và có độ bay hơi vừa phải.
• Loại xăng này không được sử dụng để làm nhiên liệu cho các phương tiện tham gia giao thông.

Cấu trúc của xăng thơm

Butyl Acetate là thành phần chính cấu tạo nên xăng thơm. Và để có thể điều chế ra xăng thơm, chúng ta cần phải dựa trên quá trình thủy phân Butanol. Khi đó, Axit axetic sẽ tác dụng trực tiếp với axit sunfuric để tạo ra xăng thơm.

• Công thức hóa học của xăng thơm được biểu diễn như sau: C6H12O2.
• Công thức cấu tạo của xăng thơm chủ yếu là hàm lượng CH3COOCH2CH2CH2CH3.

Tại điều kiện môi trường bình thường thì xăng Nhật tồn tại ở dạng chất lỏng trong suốt, không màu và có hương thơm nhẹ nhàng của mùi dầu chuối. Ngoài ra, chúng cũng tan khá chậm trong điều kiện môi trường nước.

Các loại xăng thơm

Tùy thuộc vào nồng độ nguyên chất và mục đích sử dụng mà xăng thơm được chia thành nhiều loại khác nhau. Dưới đây là một số loại xăng thơm được sử dụng phổ biến hiện nay:

• Dạng xăng thơm Butyl Acetate nhập khẩu: đây là loại xăng thơm được nhập khẩu từ một số quốc gia trên thế giới như Thái Lan, Singapore,…Xăng thơm Butyl Acetate nhập khẩu có nồng độ nguyên chất cao nhất trong tất cả các dòng xăng, đạt khoảng 99.6%. Chính vì vậy nên chúng được người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng.
• Xăng thơm Butyl Acetate A: đây thực chất là một loại xăng thơm không nguyên chất hoàn toàn. Tuy nhiên chúng vẫn đảm bảo được chất lượng ổn định không thua kém gì so với dòng xăng nhập khẩu. Nồng độ nguyên chất của loại này chỉ chiếm khoảng 96%. Nhưng với mức giá thành hợp lý, xăng thơm Butyl Acetate A vẫn được ưa chuộng trong rất nhiều các ứng dụng công nghiệp hiện nay.
• Xăng thơm Butyl Acetate A1: so với xăng loại A, thì chất lượng và độ nguyên chất có chúng có phần kém hơn, hàm lượng tinh khiết chỉ chiếm khoảng 90%. Tuy nhiên, loại xăng này có giá thành rẻ hơn và thường được ứng dụng trong việc sản xuất, điều chế sơn, chất tẩy rửa công nghiệp.
• Xăng thơm Butyl Acetate A2: so với những dòng xăng chất lượng cao thì chúng có nồng độ thấp hơn khoảng 85%. Vậy nên, xăng loại  này phổ biến trong các ứng dụng liên quan đến chất tẩy rửa, vệ sinh.
• Xăng thơm Butyl Acetate B: loại xăng này ít được sử dụng trên thị trường hiện nay bởi chúng có nồng độ tinh khiết đạt mức thấp nhất. Điều này sẽ gây ra hạn chế về công dụng cũng như hiệu quả tẩy rửa.

Ứng dụng của xăng thơm

Xăng Nhật là chất hóa học được sử dụng phổ biến trong các ứng dụng từ các hoạt động sinh hoạt hàng ngày cho đến những ngành công nghiệp. Dưới đây là một số ứng dụng tiêu biểu của xăng Nhật:

1. Sử dụng làm dung môi pha chế 

Một trong những ứng dụng nổi bật nhất của xăng Nhật đó là làm dung môi pha chế. Khi đó, chúng sẽ được dùng để pha loãng các hóa chất như sơn, keo, mực in,…So với những loại dung môi khác, thì xăng thơm đem lại hiệu quả và chất lượng vượt trội hơn hẳn.

Đặc biệt khi sử dụng xăng thơm để pha chế các loại sơn dầu hay sơn nước, chúng sẽ tạo ra một lớp sơn mịn và sáng bóng, có độ dàn đều. Bên cạnh đó, chúng có khả năng chống ẩm mốc tương đối tốt.

2. Sử dụng xăng thơm làm chất tẩy rửa

Được đánh giá cao về khả năng tẩy rửa cực mạnh, loại xăng Nhật này được sử dụng để làm sạch các vết bẩn cứng đầu như keo 502, dầu mỡ, băng dính,…Bên cạnh đó, với công dụng làm sạch hiệu quả, không gây ra mùi khó chịu khi sử dụng, xăng Nhật ngày càng được sử dụng phổ biến trong các ứng dụng công nghiệp liên quan đến tẩy rửa.

3. Sử dụng xăng thơm trong các loại bật lửa 

Bật lửa là một trong những vật dụng không thể thiếu trong các ứng dụng thực tiễn hiện nay. Vậy nên, để đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng thì yêu cầu những loại xăng sử dụng trong bật lửa cần có độ an toàn cao và đảm bảo chất lượng. Chính vì vậy nên xăng thơm được coi là giải pháp hữu hiệu nhất. Bởi chúng là loại xăng sạch, không chứa chì hay bất kỳ loại dung môi công nghiệp nào khác. Mặt khác, trong quá trình sử dụng, chúng không tạo ra khói đen, hạn chế gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.

4. Sử dụng xăng Nhật trong ngành sản xuất dược phẩm 

Loại xăng này được sử dụng trong các ứng dụng sản xuất  Penicillin. Đây là dòng thuốc kháng sinh có khả năng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn gây hại, từ đó giúp ngăn chặn các tình trạng liên quan đến nhiễm trùng. Với thành phần Sec-Butyl Acetate có trong xăng Nhật, chúng giúp duy trì khả năng thẩm thấu ổn định, đồng thời thúc đẩy quá trình hấp thụ thuốc được diễn ra nhanh chóng, an toàn và hiệu quả.

Ngoài ra, chúng còn được dùng làm môi chiết tương tự như Acid acrylic, Propanol hoặc thậm chí sử dụng làm chất chưng cất.

5. Sử dụng trong ngành van nước, van công nghiệp 

Như chúng ta đã biết, bên ngoài của van công nghiệp hay được sơn phủ một lớp sơn epoxy. Công dụng chính của lớp sơn này, đó chính là giúp tạo ra một lớp màng bảo vệ, ngăn chặn tình trạng ăn mòn, oxy hóa cũng như hạn chế các tác động tiêu cực từ môi trường bên ngoài.

Trên thực tế, người ta sử dụng xăng Nhật để pha loãng sơn. Điều này giúp tạo ra một lớp sơn có màu sáng bóng, mịn màng và tốc độ khô tương đối nhanh chóng. Không chỉ có vậy, chúng còn giúp tăng khả năng chống ăn mòn, hạn chế tình trạng nấm mốc xảy ra.

Mặt khác, xăng Nhật còn giúp loại bỏ mùi sơn gây khó chịu, thay vào đó là mùi thơm dễ chịu của dầu chuối. Chúng ta có thể bắt gặp hình ảnh của xăng thơm trong sản xuất các dòng van như van bướm, van bi, van cổng, van cầu,…

 

Xăng thơm có độc không

Trên thực tế, không chỉ riêng xăng thơm mà bất kỳ chất hóa học nào cũng vậy, nếu không được sử dụng đúng cách thì chúng đều có thể gây ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe của con người.

Trong trường hợp, chúng ta tiếp xúc và hít xăng thơm trong khoảng thời gian ngắn, với nồng độ thấp thì sẽ không gây ra bất kỳ ảnh hưởng nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, đối với một số người có độ nhạy cảm cao thì khi hít phải xăng Nhật, họ có thể bị choáng nhẹ.

Còn nếu trong trường hợp hít xăng Nhật thường xuyên trong một khoảng thời gian dài với nồng độ cao thì chúng sẽ gây ra một số các vấn đề ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương như hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn, đau đầu,…

Ngoài ra, nếu xăng Nhật tiếp xúc trực tiếp với da thì có thể gây ra một vài các hiện tượng như da bị ửng đỏ hoặc khô da, dị ứng,…Nếu không may chúng bị dính vào mắt thì sẽ khiến cho mắt bị đỏ hoặc bị khô mắt. Tuy nhiên, dù là tiếp xúc vào da hay vào mắt thì bạn cần rửa bằng nước sạch và đến ngay cơ quan y tế gần nhất để được các bác sĩ tham khám.

Tóm lại, để hạn chế tối đa các rủi ro có thể xảy ra thì trong quá trình sử dụng, chúng ta cần kết hợp các biện pháp an toàn như đeo khẩu trang, kính mắt, gang tay, mặt nạ chống độc,…Ngoài ra, do xăng Nhật có đặc tính dễ bắt cháy nên cần đảm bảo chúng không tiếp xúc gần với lửa hoặc những nơi có nhiệt độ cao, ánh sáng trực tiếp,…

Những điều cần lưu ý khi sử dụng và bảo quản xăng thơm

Lưu ý khi sử dụng xăng thơm

Mặc dù trong thành phần của xăng thơm không chứa nồng độ gây hại cao đến sức khỏe cũng như sự an toàn của con người nhưng để có thể đạt được hiệu quả ứng dụng cao nhất, chúng ta cần lưu ý đến những vấn đề sau:

• Sử dụng các thiết bị, dụng cụ bảo hộ như khẩu trang đạt chuẩn chất lượng, găng tay, kính, quần áo dài tay,…
• Cần hạn chế tần suất tiếp xúc với xăng thơm, cũng như tránh ngửi mùi xăng thơm trong một khoảng thời gian dài.
• Trong trường hợp xăng thơm bị dính vào da hoặc vào mắt thì cần rửa lại bằng nước sạch và đến ngay các cơ sở y tế, bệnh viện ở gần khi thấy có dấu hiệu bất thường.
• Tuân thủ các quy tắc, biện pháp an toàn về phòng cháy chữa cháy trong khi sử dụng xăng Nhật. Tránh để xăng tiếp xúc với những môi trường có nhiệt độ cao, lửa hoặc gần nguồn điện,…Bởi khi đó, chúng có thể gây ra các tình trạng cháy nổ, hỏa hoạn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự an toàn của những người xung quanh.

Lưu ý khi bảo quản xăng thơm

Do xăng thơm là chất hóa học dễ bay hơi và bén lửa nên trong quá trình bảo quản, chúng ta cần lưu ý đến những điều dưới đây:

• Cần bảo quản và lưu trữ xăng tại những khu vực, vị trí thoáng mát, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời, nơi có lửa, nguồn nhiệt cao. Bởi vì đây đều là những vị trí có khả năng gây cháy nổ cao.
• Cần cẩn thận và chú ý khi lưu trữ xăng bên trong các thùng hoặc những vị trí bị giới hạn về không gian, diện tích. Bên cạnh đó, cần tránh làm thất thoát hơi trong thùng chứa ra ngoài. Đồng thời, nếu tình trạng này không may xảy ra thì cần có biện pháp xử lý, khắc phục kịp thời, nhanh chóng.
• Cần thực hiện khóa kín thùng xăng trong trường hợp không sử dụng tới.
• Đảm bảo nhiệt độ của thùng chứa và không khí xung quanh tương thích với nhau. Mức nhiệt này có thể là 30 độ C.
• Đặc biệt không sử dụng khí nén để đổ đầy, tháo ra hoặc xử lý. Những điều này có thể gây mất an toàn, làm phát sinh các sự cố không mong muốn.

Những câu hỏi liên quan đến xăng thơm

1. Xăng thơm khác xăng bình thường như thế nào

Điểm khác nhau cơ bản nhất chúng ta có thể thấy đó là xăng thơm có mùi hương của dầu chuối. Bên cạnh đó, so với những dòng xăng thông thường, thì xăng thơm khá lỏng và không màu. Ngoài ra thì chúng còn tan chậm trong nước và dễ bị thủy phân. Hơn nữa, xăng thơm không được sử dụng trong các phương tiện xe gắn máy.

2. Xăng thơm có cháy không

Xăng thơm cũng giống như những dòng xăng thông thường khác đó là có khả năng dễ bắt cháy. Chính vì vậy, khi sử dụng cũng như bảo quản, người tiêu dùng cần đảm bảo xăng được lưu trữ ở nơi khô ráo, tránh để xăng tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời , các nguồn dẫn điện, nhiệt,…Bên cạnh đó, cần tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp phòng cháy chữa cháy.

3. Xăng thơm có phải axeton không

Thực tế, xăng thơm không phải axeton. Mặc dù chúng đều tồn tại ở dạng lỏng, không màu và rất dễ cháy nhưng xăng thơm và axeton vẫn có những điểm khác biệt như sau:

– Công thức hóa học:

• Xăng Nhật có công thức hóa học là C6H12O2.
• Axeton có công thức hóa học là CH3COCH3.

– Mùi hương đặc trưng:

• Xăng Nhật mang hương thơm của mùi dầu chuối.
• Axeton có mùi nồng hắc và xộc lên mũi khi ngửi.

– Độ hòa tan:

• Xăng Nhật tan chậm trong môi trường nước.
• Axeton có thể tan hoàn toàn trong trong điều kiện môi trường nước.

– Tỷ trọng:

• Xăng thơm có tỷ trọng là 0.88 g/cm3,
• Axeton có tỷ trọng là 0.791 g/cm3.

4. Xăng thơm bao nhiêu một lít

Giá xăng thơm bán lẻ sẽ dao động trong khoảng từ 25.000 đồng đến 30.000 đồng/ lít. Tuy nhiên, thì tùy thuộc vào từng thời điểm mà xăng thơm sẽ có các mức giá khác nhau.

Kết luận

Với thành phần chất lượng cao, hương thơm dễ chịu, xăng thơm đã và đang là sự lựa chọn ưu tiên trong rất nhiều các ứng dụng. Tuy nhiên, với đặc tính dễ cháy nổ thì người tiêu dùng cần chú trọng trong quá trình sử dụng cũng như bảo quản, để đảm bảo sự an toàn. Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi vừa chia sẻ trong bài viết này, sẽ giúp bạn đọc có thêm các kiến thức bổ ích, và áp dụng chúng vào thực tế một cách hiệu quả.